دانخوری مرغ

همانطور که قبلا در مطلب آشنایی با تجهیزات مرغداری گفته شد یکی از مهمترین اصول مرغداری صنعتی چه در زمینه مرغداری تخمگذار و جه در زمینه مرغداری گوشتی ، توجه به مبحث تغذیه مرغ ها می باشد

و یکی از مهمترین مسائل در این موضوع ، تعداد دانخوری مرغ و آبخوری مرغ موجود در هر سالن است به طوریکه باید در هر سالن مرغداری به تعداد مورد نیاز و کافی برای پرندگان دانخوری مرغ استاندارد وجود داشته باشد

تنها در چنین شرایطی ست که دان مرغ ها کمتر در معرض بیماری و آلودگی قرار می گیرد و مرغ ها به بیمار مبتلا نمی شوند

تجربه نشان داده اطراف دانخوری مرغ محل اصلی تجمع بیماریها و آلودگی هاست بنابراین چنانچه ظروف دانخوری های مرغ استاندارد نباشد بیماریها به داخل آن نفوذ کرده و موجب سرایت و انتقال به مرغ های دیگر می گردد و در این صورت تلفات و صدمات جبران ناپذیری را به مرغ ها وارد مینماید و موجب سرایت بیماریها ی گوارشی و تنفسی در مرغ ها می شود

بنابراین بسیار مهم است که از دانخوری های استاندارد مرغ در سالنهای مرغداری استفاده شود

یکی از مهمترین ویژگیهای هر دانخوری استاندارد این است که از هدر رفت دان مرغ جلوگیری نماید زیرا هدر رفتن دان مرغ در سالنها در هنگام دان خوردن و تغذیه مرغها در بلند مدت هزینه های جاری سالنها را افزایش داده و موجب خسارت می شود و بازدهی سالنهای پرورش مرغ را کاهش می دهد

بنابراین دو موضوع مهم را باید در هنگام خرید دانخوری مرغ مد نظر قرار دهیم اول اینکه دانخوری باید از هدر رفت دان و پرت دان جلوگیری کند و دوم اینکه موجب سرایت بیماریها و تسرع در رشد بیماری در سالن مرغداری نشود

این دو نکته را باید در هنگام تهیه انواع قفس مرغ اعم از قفس پرورش پولت ، قفس مرغ گوشتی ، قفس مرغ تخمگذار منبری ، قفس مرغ تخمگذار باتری و حتی برای خرید قفس بلدرچین نیز باید مد نظر داشته باشیم

دانخوری مرغ

ویژگیهای دانخوری مرغ و جوجه (دانخوری بشقابی تولید شده در شرکت تینا صنعت ) :

قابل استفاده ازیک روزگی
دسترس اسان پرنده به خوراک
توزیع یکنواخت دان
شستشوی آسان
طراحی مخصوص لبه بشقاب برای جلوگیری ازهدررفت دان
قابل استفاده همزمان ۱۵ سر مرغ
دارای کشویی جهت جلوگیری از ورود دان به بشقاب

اهمیت دانخوری مرغ :

دانخوری مرغ نقش مهمی در صنعت مرغداری دارد .
و بخش مهمی از مخارج مرغداری مربوط به همین بخش می باشد . همجنین شیوه توزیع دان برای مرغان خیلی اهمیت دارد .دان طیور بخش عظیمی از مخارج تولید در صنعت مرغداری را شامل می شود .
یکی از راه های کاستن مخارج تولید در این حرفه ، پیشگیری از اتلاف مواد خوراکی می باشد .

در این مقاله به مطالب مربوط به دانخوری مرغ با توجه به فهرست زیر می پردازیم امیدواریم که بتوانیم در افزایش اطلاعات شما در صنعت مرغداری کمک شایانی کرده باشیم .

فهرست

مشخصات دانخوری مرغ مناسب
انواع دانخوری مرغ
رنگ مناسب دانخوری مرغ
سیستم دانخوری مرغ مخصوص جوجه های گوشتی
سیستم دانخوری مرغ در سیستم پرورش مرغ در قفس
نحوه محاسبه تعداد دانخوری مرغ در مرغداری
اجزای سیستم دانخوری مرغ

مشخصات دانخوری مرغ مناسب

به‌طور کلی ساختمان دانخوری‌ها باید به صورتی باشد که :

تلف شدن خوراک پرنده در آنها کم یا ناچیز باشد.یک دانخوری مناسب باید هدر رفتن خوراک را پایین می آورد .

جنس آنها محکم بوده و به‌خوبی قابل شستشو و ضد‌عفونی کردن باشند.
یک دانخوری خوب باید به گونه ای باشد که پرنده برای مصرف خوراک بیشتر تمایل بیشتری به آن داشته باشد .

یک دانخوری مناسب را به راحتی میتوان پر کرد و در صورتی که خراب شود به آسانی میتوان تعمیر کرد .
ساختمان این دانخوری‌ها بسیار ساده بوده و در همه‌جا می‌توان آن را ساخت.

یک دانخوری مرغ خوب باید به طور مستمر پر باشد و در آن اتلاف دان صورت نگیرد .
ارتفاع آن برای سنین و جثه های مختلف پرنده قابل تنظیم باشد .
پرنده به راحتی به دان دسترسی داشته باشد .
یک دانخوری مناسب نیاز کمتری به جابجایی و نیروی کار کمتری نیاز دارد .

انواع دانخوری مرغ

به طور کلی در سالن های مرغداری دانخوری ها به دو دسته تقسیم می شوند.
دانخوری دستی
دانخوری اتوماتیک

نوع دانخوری و چگونه استفاده کردن از دانخوری و همچنین دانستن تعداد دانخوری مورد نیاز در سالن از نکات مهم و موثریی در پرورش مرغ ها میباشد.
به طوری که با انتخاب کردن یک دانخوری مناسب و رعایت کردن فاصله استاندارد بین دانخوری ها می تواند استفاده از دانخوری را برای مرغ ها آسان کند .
بدین روش خوراک مورد نیاز مرغان نیز فراهم می شود . بنابراین تاثیر بسزایی در روند رشد مرغ ها دارد . از این رو از ایجاد بیماری های گوناگون
هم پیشگیری می کند.

دانخوری دستی

در این مدل دانخوری ها پرکردن درون دانخوری ها ، تمیز و ضدعفونی کردن دانخوری و تعیین فاصله دانخوری ها از همدیگر به وسیله دست انجام می پذیرد.

دانخوری مرغ

دانخوری دستی اولیه

این دانخوری ها با حد اقل امکانات اولیه مانند مقوا ، پلاستیک مسطح و سینی پهن و .... درست می شود .
استفاده از دانخوری اولیه بیشتر برای جوجه زیر ده روز استفاده میشود . به این صورت با بوجود اوردن سر و صدا هنگام خوردن دان جوجه ،جوجه های دیگر نیز به آن ها اضافه میشود .

لازم به ذکر است که اینجا به نکته مهمی اشاره کنیم که استفاده از کارتن و سینی معمولی برای خوراک دادن به جوجه ها کار بسیار اشتباهی است .
از این رو ممکن است که سبب ایجاد تلفات خیلی سنگین در بین گله شود .
بنابراین بهتر است که از سینی جوجه مخصوص گروه دام و طیور برای اینکار استفاده شود.

تعدادی کارگر دانخوریهای دستی را پر می کنند و از روی شکل ظاهر آنها میتوان به دو گروه تقسیم کرد .

زمان استفاده از دانخوری اولیه

معمولا در هفته اول برای جوجه‌ها از دانخوری‌های اولیه استفاده می‌شود.
این دانخوری‌ها سینی‌های بزرگی به عمق ۴ سانتی‌متر هستند.
در این حالت جوجه‌ها به آسانی می‌توانند به داخل سینی‌ها رفته و از داخل آن خوراک مصرف نمایند.
جنس دانخوری‌های اولیه معمولاً از پلاستیک و قابل شست‌و شو و ضد‌عفونی است.

نحوه توزیع دان در دانخوری اولیه

در به کار بردن دانخوری اولیه یا همان سینی جوجه بهتر است که توزیع دان به صورت روزانه انجام شود . روزی یک بار سینی دانخوری از دان پر شود .

مزایای استفاده از دانخوری دستی اولیه

دانخوری مرغداری دستی یا همان دانخوری سطلی از یک ظرف استوانه ای پلاستیک یا گالوانیزه تشکلیل شده است . یک بشقاب نیز در زیر آن قرار دارد و مقدار ریزش دان را با پیچ می توان تنظیم کرد .

با آویزان کردن دانخوری سطلی میتوان اندازه ارتفاع این دانخوری ها را نیز تنظیم کرد . بدین ترتیب سبب می شود که از میزان آلودگی بشقاب کاسته شود و از اتلاف دان جلوگیری کند .

به طور معمول در تعداد جوجه کم از دانخوری های دستی استفاد میشود و مقدار مخارج به ازای هر پرنده به نسبت روش های دانخوری های خودکار کمتر می باشد. و این دانخوری ها فضای کمتری را اشغال می کنند .

دانخوری ناودانی چیست

جنس دانخوری ناودانی اغلب از جنس ورق گالوانیزه می باشد . دانخوری های ناودانی شبیه یک ناودان هستند که به صورت افقی و با پایه بر روی زمین قرار می گیرند و به صورت دستی دان مرغ را درون آن می ریزند .

دانخوری ناودانی اندازه ها و ابعاد گوناگونی دارد . این ابعاد با توجه به نیاز مرغداری ها می باشد.طول دانخوری ناودانی حدودا 100 سانتی متر می باشد . و عرض آن از 10 سانتی متر می باشد تا ابعاد بزرگتر .عرض وعمق دانخوری های ناودانی با توجه به سن پرنده متغیر خواهد بود . عرض و عمق این دانخوری ها با توجه به سن استفاده طیور متغیر می باشد.

عرض دانخوری ناودانی برای مرغ های گوشتی و تخمگذار 20 سانتی متر می باشد. جهت پیشگیری از ورود پرنده از حفاظ های میله ای استفاده میشود . برای استفاده از دانخوری ناودانی در طول دوره های مختلف رشد میتوان پایه های ان را متناسب با سن جوجه تنظیم کرد.

اغلب برای جوجه‌ها به عرض ۱۰ و ارتفاع ۱۰ سانتی‌متر و برای نیمچه‌ها و مرغهای تخمگذار به عرض ۲۰ و ارتفاع ۲۰ سانتی‌متر درنظر گرفته می‌شود.
این دانخوری‌ها دارای پایه قابل تنظیم هستند . بنابراین با توجه به سن جوجه یا مرغ، ارتفاع دانخوری از زمین کم
یا زیاد می‌شود؛ به‌طوری که همیشه ارتفاع لبه دانخوری معادل پشت جوجه یا مرغ است.

دانخوری ناودانی به آسانی قابل شستشو و ضدعفونی می شود . و قابلیت جابجایی در سالن را دارد .

جهت پیشگیری از داخل شدن مرغان به درون دانخوری میله ای مدورافقی در بالای آن و در امتداد دانخوری نصب می باشد.

دانخوری مرغ

معایب و مزایای استفاده از دانخوری ناودانی

در هنگام ساخت دانخوری ناودانی و یا خرید دانخوری ناودانی باید دقت کنید که پایه دانخوری ناودانی قابل تنظیم میباشد .
که بتوانیم ارتفاع آن را تنظیم کنیم تا با رشد جوجه ها و افزایش سن جوجه ها ارتفاع جوجه ها را تاحد نیاز بالاببریم.
از دیگر نکات مهم این دانخوری ها ی ناودانی امکان نصب میله مدور بر روی دانخوری می باشد .

از این رو از وارد شدن ویا افتادن جوجه ها درون دانخوری ناودانی پیشگیری شود .
از دیگر نکات مهم در مورد دانخوری ناودانی امکان پر یا خالی شدن و نیز ضدعفونی کردن راحت دانخوری میباشد .
با این تفاسیر حتما در هنگام خرید و یاساخت دانخوری به آن توجه کنید .
دانخوری ناودانی در بین دانخوری های دستی از کیفیت و بازدهی پایین تری برخوردار میباشد .

به سختی می شود موارد بهداشتی را در دانخور ناودانی رعایت کرد .
در این نوع دانخوری ها دان زیادی تلف می شود . یکی از معایب دیگر این دانخوری ها این است که فضای زیادی را اشغال میکند
در مدل دانخوری اتوماتیک همه کارها به شکل اتوماتیک تنظیم می شوند و توزیع دان بین گله را به شکل خودکار انجام میدهند .
از این دانخوری ها در سالنهای مرغداری خیلی بزرگ و صنعتی استفاده میشود .

پس از سن یک هفتگی از دانخوری‌های ثانویه استفاده می‌شود.
این دانخوری‌ها تا پایان دوره‌ی پرورش قابل استفاده‌اند و انواع مختلفی دارند .

دانخوری بشکه ای ( دانخوری سطلی)

این دانخوریها از دو بخش تشکیل شده است .
یک بخش شامل یک استوانه به شکل سطل یا بشکه می باشد . قسمت دیگر آن یک سطح مقطع دایره ای مانند بشقاب میباشد .
قسمت استوانه ای روی بشقاب دانخوری قرار گرفته است .در این دانخوری ها مقدار ورود غذا به داخل بشقاب را می‌توان به‌وسیله پیچ تنظیم نمود.
با تنظیم کردن میله آن دان را به اندازه مورد نیاز به بشقاب دانخوری هدایت می کنید .

جنس دانخوری سطلی از آهن سفید ، آلومینیوم و یا پلاستیک و .. می باشد. این شکل از دانخوری را می توان از سقف آویزان کنید.
ریخت و پاش دان در به کاربردن دانخوری سیلویی به شکل چشم گیری کم میشود.

دانخوری شبکه دار و دانخوری سطلی از نمونه های پرکیفیت و پر طرفدار دانخوری بشکه ای میباشد .
در این دانخوری بین بشقاب و استوانه کمی فاصله است . این فاصله برای خارج کردن دان از مخزن و ریختن آن به درون بشقاب در نظر گرفته شده است .
دانخوری های سطلی را اغلب از سقف آویزان می کنند . با در نظر گرفتن سن پرنده ها و جثه آن ها ارتفاع دانخوری های سطلی را از کف تنظیم میکنند.
ارتفاع دانخوری ها را با پشت پرنده همسطح در نظر می گیرند . جنس این دانخوری ها از آهن گالوانیزه یا پلاستیک ساخته شده است .

دانخوری سطلی

مزایای استفاده از دانخوری بشکه ای

۱) با توجه به ظرفیت مخزن، می‌توان آن را هر چند روز یکبار پر کرد .بنابراین از نظر کار و نیروی انسانی در استفاده از این دانخوری ها مقرون به صرفه است .

۲) چنانچه این دانخوری‌ها به‌وسیله تسمه و یا طناب به سقف آویزان باشند،
به‌راحتی می‌توان ارتفاع آنها را کم و زیاد نمود. از این رو احتیاج به پایه نداشته و مقدار تلف شدن خوراک طیور نیز کم و خطر آلودگی غذا با مدفوع و یا مواد بستر نیز کم میشود.

۳) سرمایه‌گذاری به ازاء هر قطعه مرغ در دانخوری بشکه‌ای کمتر از انواع دیگر است.

۴) شکل خاص دانخوری‌های بشکه‌ای سبب می‌شود که از نظر اشغال جا و فضا احتیاج به نصف فضای دانخوری نوع ناودانی باشد.

برای اینکه از دانخوری سطلی در مرغداریهای بزرگ استفاده کنید نیاز به تعداد زیادی گارگر دارید .
از طرفی زمان زیادی را نیز صرف غذا دهی می شود .
همچنین سبب هدر رفتن دان میشود . ازاین رو به پرندگان رسیدگی کافی نمی شود . این رویه سبب رشد غیر یکنواخت جوجه ها میشود .
لذا از دانخوری اتوماتیک مانند دانخوری زنجیری یا دانخوری بشقابی اوگر برای مرغداری های بزرگ استفاده می شود .

دانخوری اتوماتیک

در کشورهایی که امکانات فنی آنها زیاد بوده و مزد کارگر گران است.
اغلب سعی می‌شود از دانخوری‌های اتوماتیک استفاده شود و این دستگاهها به دو دسته عمده بر حسب نوع استفاده تقسیم‌بندی می‌شوند :

الف) دانخوری‌های اتوماتیک ناودانی زنجیری (زنجیری)

ب) دانخوری‌های اتوماتیک لوله‌ای بشقابی(حلزونی)

ساخت دانخوری های اتوماتیک همانند دانخوری ناودانی و سطلی می باشد .
تنها تفاوت آن با دیگر دانخوری ها ی ذکر شده این است که به طور خودکار دانخوریها
پر میشوند.

مزایای دانخوری بشقابی اتوماتیک

نیاز به نیروی کار کمتر
افزایش ضریب تبدیل به علت توزیع یکنواخت خوراک در گله

دانخوری ناودانی زنجیره ای

دانخوری زنجیری اولین سیستم دانخوری اتوماتیک در صنعت مرغداری می باشد.
از این سیستم به علت آسانی در کار و امکان تولید آسان آن در صنعت مرغداری مورد استقبال مرغداران قرار گرفته است.
این دانخوری ها به وسیله الکترو موتور و گیربکس در کل سالن مرغداری حرکت میکند . از مخزن ذخیره دان یعنی هاپر تغذیه می شود .
جنس دانخوری زنجیره ای به طور معمول از ورق های گالوانیزه ضدزنگ می باشد . در این دانخوری ها به وسیله پایه ها ارتفاع نوار نقاله زنجیری را تنظیم میکنند . به این ترتیب در فاصله های معین با توجه به سن جوجه ها
دانخوری زنجیری درجه بندی میشود.

ویژگی های دانخور ناودانی زنجیره ای

این نوع دانخوری از یک مخزن دان تشکیل شده است.که معمولا در داخل و یا خارج از لانه قرار می‌گیردو پر کردن مخزن یا به شیوع دستی است و یا به‌وسیله لوله‌ای که با تانکرهای اصلی ذخیره غذا در خارج سالن وصل می‌باشد، صورت می‌گیرد.

موتور مخزن غذا به‌وسیله ساعت اتوماتیک در ساعات معینی به کار می‌افتد و غذا از داخل منبع توسط زنجیره‌های نقاله به داخل کانالهای ناودانی شکل که در سرتاسر طول سالن کشیده شده است، حمل شده و در اختیار طیور قرار می‌گیرد.

مقدار و میزان غذایی که به داخل کانالها ریخته می‌شود، به‌وسیله پیچ به آسانی قابل تنظیم است.
و ارتفاع دانخوری‌ها نیز به‌وسیله پیچی که در پایه آنها قرار دارد، با توجه به سن طیور کم یا زیاد می‌گردد.

از دانخوری‌های اتوماتیک معمولاً برای مرغداری‌های بزرگ استفاده می‌شود و عیب بزرگ استفاده از این دستگاهها، غیر یکنواختی سیستم تغذیه مرغهاست، به‌طوری که اغلب طیوری که در قسمتهای نزدیک به منبع توزیع غذا قرار دارند؛ غذای بیشتر و با کیفیت بهتری نسبت به طیوری که در قسمت دورتر قرار گرفته‌اند دریافت می‌کنند.

البته امروزه سیستم‌هایی نیز طراحی شده‌اند تا دان پس از حرکت از مخزن، در یک زمان و به‌طور یکنواخت در دسترس تمامی‌طیور قرار گرفته و استثنایی ایجاد نشود.

در دانخوری ناودانی زنجیره ای یک مخزن بزرگ وجود دارد . از این رو به صورت خودکار و در زمان لازم و یا زمانی که از قبل معین شده است دان وارد ناودان دانخوری می شود.
مقدار وارد شدن دان به درون دانخوری ناودانی زنجیره ای با به کاربردن از پیج های جداگانه قابلیت تنظیم و تغییر را دارند.

دانخوری حلزونی یا دانخوری بشقابی

در دانخوری اتوماتیک حلزونی یا بشقابی از یک لوله خاص جهت انتقال دادن از مخزن دانخوری به بشقاب های دانخوری اتوماتیک به کار برده میشود .
این دانخوری های اتوماتیک برای پرورش پرنده در بستر استفاده می شود.

میزان استفاده از بشقاب های این دانخوری اتوماتیک در طی سالن به اندازه سالن و تعداد پرندگان بستگی دارد .
به طوری که برای یک سالن 12 متری به طور معمول دو ردیف دانخوری حلزونی به کار ببرید .
به طور کلی به ازای هر 45 تا 80 جوجه یک دانخوری بشقابی سی و پنج سانتی متری نیاز است .

مخزن های دانخوری اتوماتیک بشقابی باید به گونه ای باشد که از رطوبت و بیماری احتمالی به دور باشد .
به طور معمول عمل شستشو و ضدعفونی کردن سیلوهای دانخوری بشقابی را هر دو دوره باید یکبار انجام داد .
بنابراین روش و فاصله زمانی ضدعفونی میتوان از رشد هر گونه کپک و بیماری قارچی و ..... جلوگیری کنید .

دانخوری بشقاب خودکار

این دانخوریها مخصوص پرورش درون بستر میباشد . به این صورت که دان به وسیله حلزونی یا زنجیر درون لوله هایی از مخزن خوراک به درون سالن انتقال مییابد .
در فاصله های معینی از این لوله انتقال دهنده خوراک سوراخ هایی قرار دارد. این انتقال دهنده ها در زیر بشقاب مربوطه نصب می شود.
به محض حرکت زنجیر یا چرخش اوگر دان وارد لوله ها می شود و بشقاب ها را نیز پر از دان می کند.
بعد از پر شدن هر بشقاب ریزش خوراک به داخل آن به صورت خودکار قطع می شود .
دانخوری های بشقاب خودکار را اغلب از سقف آویزان میکنند.
ارتفاع این دانخوری ها را با کابل های مرتبط می توان برحسب جثه پرنده تنظیم کرد .
در صورتی که به آن ها نیاز نباشد می شود آن ها را تا زیر سقف بالا ببرید .
یکی از فواید خیلی مهم این دانخوری ها این است که می توان دان ها را به طور یکنواخت بین مرغان توزیع کرد .

دانخوری واگنی

در دانخوری واگنی ناودان ها ی خوراک در طول سالن یا روبروی قفس ها کنار گذاشته میشود .
برای پر کردن ناودان ها از یک واگن که دارای دان می باشد . و روی ریل جرکت میکند به جای زنجیر استفاده می شود .

در آخر سالن واگن لوله ای برای ریزش دان به درون ناودان ها قرار دارد . این روش را بیشتر در قفس به کار می برند .
در این روش مسیله جداسازی خوراک در دانخوری زنجیری حل شده است .

دانخوری میله ای

این مدل دانخوری ها لوله ای شبیه دانخوری بشقابی خودکار قرار دارد . لوله حمل دان در ارتفاع بالا نصب شده است .
دان با استفاده از یک لوله به سطل های دانخوری که نزدیک بستر نصب شده است ریخته میشود .

دانخوری مینی

برای پرورش جوجه ها و بلدرچین ها و درکل برای پرنده های با جثه کوچک به کار برده میشود .
این دانخوری ها از جنس پلی پروپلین می باشد . دانخوری مینی از مقاومت و طول عمر بالایی برخوردار است .
و نیز دانخوری مینی به صورت مشبک تولید می شود به علت اینکه توزیع دان به صورت عادلانه بین جوجه ها باشد.

رنگ مناسب دانخوری مرغ

حرفه مرغداری هنگام انتخاب رنگ دانخوری ، رنگهای زیادی را توصیه میکند . هم اکنون به پاسخ این سوال می پردازیم که آیا جوج گوشتی رنگ خاصی را برای جای خوراک خود ترجیح می دهد .
یا اینکه رنگ دانخور بر عملکرد جوجه ها تاثیر گذار خواهد بود؟

در یک تحقیق در دانشگاه ارکانراس آمریکا تعدادی جوجه به صورت تصادفی در 24 آغل پخش شدند . آب و خوراک به طور مرتب برای آنها مهیا میشد . امکانات برای همه جوجه ها به صورت زیر بود :

برای هر آبخوری 50 جوجه و برای هر دانخوری 25 جوجه در نظر گرفته شده بود . از لامپ های مدرن و با تمامی مشخصات متناسب با استاندارد های صنعت استفاده میشد .

رنگ مناسب دانخوری برای جوجه های گوشتی دو نوع طراحی شده است . آغل اول دوازده رنگ و شامل چهار نوع دانخوری قرمز سبز ، آبی ، زرد و دو آبخوری و صد جوجه درهر آغل قرار گرفته است .

وزن جوجه ها در هر آغل در محل و به صورت هفتگی در پایان زمان رشد اندازه گیری شده است . مصرف خوراک به ازای هر دانخوری و بر اساس برنامه زمانی زیر مشخص می شد .
سه روز اول هر چهار ساعت اندازه گیری میشد . روز سوم تا هفتم هر 12 ساعت و روز هفتم تا چهاردهم هر روز و هفته سوم تا ششم هر هفته اندازه گیری شده است .

دانخوری های هر آغل چند رنگ بعد از وزن کزدن سه هفته اول در خود همان آغل هم جهت با عقزبه ساعت با هم جابجا شدند .
از هفته سوم تا هفته شش به صورت روزانه تغییر جهت داده شدند .میزان مرگ و میر و وزن جوجه ها ی مرده هم چنین ثبت میشد .

نتیجه آزمایش

تفاوت های قابل توجهی در رشد کلی و مصرف هفتگی خوراک میان رنگهای دانخوری در آغل ها دیده شد .
از این تحقیق به این نتیجه رسیده ا ند که مرغ های گوشتی که حق انتخاب داشته اند رنگ قرمز دانخوری را برای خوردن دان ترجیح داده اند . البته این ترجیح با توجه به سن تغییر می کند .

مثلا در پنج روزگی رنگ سبز را ترجیح می دادند .
و نیز می شود گفت که هنگامی که جوجه ها حق انتخاب ندارند رنگ دانخوری هیچ تاثیری بر راندمان آنها ندارد .

سیستم دانخوری مرغ مخصوص جوجه های گوشتی

یکی از عامل های مهم برای افزایش راندمان پرورش مرغ گوشتی ، توجه کردن به استاندارد بودن سیستم توزیع دان می باشد .
برای ده روز اول پرورش جوجه های گوشتی دان به صورت کرامبل باید مصرف شود .

دان را بر روی سینی های دانخوری یا روی کاغذ های ویژه ای به مقدار فراوانی در دسترس طیور قرار دهید .
از این رو باید 25 درصد سطح سالن با کاغذهای مخصوص پوشانده می شود .

سیستم دانخوری مرغ در سیستم پرورش مرغ در قفس

دانخوری در سیستم پرورش در قفس بصورت ناودانی بوده و آبخوری بصورت نیپل میباشد.

در سیستم پرورش در بستر دانخوری و آبخوری مانند همان دانخوری سطلی و آبخوری کله قندی میباشد که در پرورش بوقلمون گوشتی مورد استفاده قرار میگیرد.

در سیستم دانخوری مناسب توجه به چه نکاتی ضروری میباشد

نحوه انتقال دان به سالن مرغداری
نوع دانخوری و حفظ یکنواخت بودن سیستم دانخوری
تعداد دانخوری
ارتفاع دانخوری
تعداد دفعات توزیع کردن دان بین طیور
تغییر در نحوه توزیع دان باید بعد از دو یا سه روزگی انجام شود و این تغییرات باید به صورت تدریجی باشد .

ونکته دیگر اینکه در هنگام تغییراتی که در برنامه روشنایی انجام می دهید باید دقت کافی داشته باشید که فضای دانخوری برای دسترسی مناسب به دان برای جوجه ایجاد شود .

تعد اد کافی دانخوری برای جوجه های گوشتی

ایجاد یک فضای ناکافی برای پرنده جهت مصرف دان ، سبب کم شدن میزان رشد و ضعف در هماهنگی خواهد شد.
در نظر گرفتن میزان فضای دانخوری برای هر جوجه به مقدار کافی سبب می شود که در نهایت وزن پرنده در هنگام کشتار مناسب باشد .

سیستم های اصلی دانخوری اتوماتیک مورداستفاده برای جوجه های گوشتی به صورت زیر است .
سیستم های دانخوری به ازای هر 45 تا 80 قطعه جوجه باید یک سینی در نظر گرفته شود .

دانخوری های زنجیری یا حلزونی مسطح

دو و نیم سانتی متر به ازای هر جوجه در نظر بگیرید . در واقع 40 عدد جوجه گوشتی در طول یک متر خط دانخوری می تواند تغذیه شود .
دانخوری لوله ای به قطر 38 سانتی متر در هر شاخه لوله 70 عدد پرنده می تواند تغذیه شود .

ارتفاع دانخوری

همه سیستم های دانخوری باید به گونه ای تنظیم شوند که کمترین میزان اتلاف دان را داشته باشند . همچنین بیشترین طیور بیشترین دسترسی را به آن ها را داشته باشند .

اساس تنظیم سینی های دانخوری یا سیستم کانال بر اساس تراز بودن با پشت پرنده است .
ار تفاع سینی ها یا لوله ها باید به وسیله یک کارگر تنظیم شود و ارتفاع سیستمهای زنجیری به وسیله اینج قابل تنظیم می باشد.

تنظیم اشتباه و نادرست سیستم های دانخوری می تواند میزان ضایعات دان را زیاد کند .
تنظیم نادرست می تواند تاثیر منفی بر ضریب تبدیل خوراک داشته باشد .
از طرفی به علت ریخته شدن دان روی بستر سبب می شود که پرندگان با آلودگی باکتریایی درگیر شوند .

توزیع دان در مرغداری

در همه سیستم های دانخوری بهتر است که به طور روزانه یک نوبت توزیع دان انجام شود و به جوجه ها اجازه داده میشود که تمام دان موجود در کانال ها و سینی ها را مصرف کند.
این کار از اتلاف دان جلوگیری می کند . و بازده غذایی دان مصرف شده را بهتر می کند .

نحوه محاسبه تعداد دانخوری مرغ در مرغداری

برای محاسبه تعداد دانخوری دستی یا تراف مورد نیاز باید از جدول زیر بهره بگیریم.در این جدول طول یا فضای دانخوری مورد نیاز برای هر قطعه پرنده با توجه به سن ،جنس و سویه پرنده آورده شده است.

به عنوان مثال هر قطعه طیور گوشتی نیازمند ۵ الی ۷ سانتی متر(متوسط ۶ سانتی متر) از طول یک دانخوری می باشند.

از سوی دیگر در صورت استفاده از تراف یا دانخوری ناودانی باید دو طرف آن را در حکم فضای مفید در نظر بگیریم.

(اگر دقت کنید در برخی از گله های مادر طول دانخوری در مقایسه با گله های تخم گذار بیشتر در نظر گرفته شده است که در جدول زیر با علامت ** مشخص شده اند.
چراکه این دسته از پرندگان در محدودیت غذایی به سر می برند و به همین علت پرندگان باید بتوانند هم زمان دان بخورند)

نوع طیور مورد پرورش	طول دانخوری (Cm)	نوع طیور مورد پرورش	طول دانخوری (Cm)
طیور گوشتی	5-7	پولت های گوشتی کله مادر***	15
پولت تخم گذار لگهورن مینی	5	جوجه خروس های گوشتی گله مادر ***	20
پولت تخم گذار لگهورن استاندارد	6.4	لگهورن تخم گذار مینی	7.5
پولت تخم گذار میان وزن	7.6	لگهورن تخم گذار استاندارد	8.7
پولت های تخم گذار گله مادر	6.4	لگهورن مینی مادر	8.2
جوجه خروس لگهورن گله مادر	7.6	لگهورن استاندارد مادر	9.4
پولت میان وزن گله مادر	7.6	میان وزن مادر	10.6
جوجه خروس میان وزن گله مادر	8.9	مادر گوشتی (کوچک) ***	12.5
پولت گوشتی مینی گله مادر **	10	مادر گوشتی استاندارد ***	15

محاسبه تعداد دانخوری دستی یا تراف مورد نیاز برای مرغداری:

حال تعداد دانخوری ناودانی که برای سالن مرغداری نیاز است را محاسبه میکنیم.

به عنوان مثال برای یک مرغداری گوشتی 20 هزار قطعه ای و فرض را بر این میگیریم که طول هر دانخوری 150 سانتی متر باشد.
با توجه به جدول بالا برای هر قطعه جوجه گوشتی 5 تا 7 سانتی متر و به طور میانگین 6 سانتی متر پیشنهاد شده است .
بنابراین با ضرب کردن عدد 20 در 6 به عدد 120000 می رسیم .

یعنی برای تمام سالن مرغداری ما به 120 هزار سانتیمتر دانخوری ناودانی نیاز داریم
از طرفی طول هر دانخوری فرضی در این مثال 150 سانتی متر بوده است
بنابراین
۸۰۰ = ۱۵۰ ÷ ۱۲۰۰۰۰

با توجه به اینکه هر دو طرف دانخوری ناودانی را باید به عنوان فضای کافی برای مرغ دانست
پس عدد بدست آمده یعنی ۸۰۰بر ۲ تقسیم میکنیم .
بنابراین تعداد دانخوری ناودانی مورد نیاز برای یک سالن مرغداری 400 عدد می باشد .

در حال حاضر در حرفه پرورش طیور کمتر پرورش دهنده ایست که از فواید سیستم دانخوری اتومات مرغ اطلاع نداشته باشد .
با پیشرفت علم و توسعه صنعت تولید کنندگان تجهیزات دام و پرنده قدم های بلندی در جهت بهتر شدن روش های پرورش مرغ برداشته اند.
یکی از پیشرفت ها سیستم دانخوری اتومات یا به عبارتی سیستم دانخوری بشقابی می باشد .

اجزای سیستم دانخوری مرغ

1-بشقاب دانخوری اتومات بشقابی مرغ گوشتی
2- لوله انتقال دان ( از جنس گالوانیزه ) دانخوری اتومات بشقابی مرغ گوشتی
لوله انتقال دان دانخوری ( از جنس گالوانیزه ) مرغ گوشتی
3-فنر دانخوری بشقابی اتومات مرغ گوشتی
4-هاپر بارگیری دانخوری اتومات بشقابی مرغ گوشتی
5- موتور گیربکس دانخوری اتومات بشقابی مرغ گوشتی
6-سیم بکسل دانخوری اتومات بشقابی مرغ گوشتی
7-قرقره پلاستیکی دانخوری اتومات بشقابی مرغ گوشتی

زمان استفاده از دانخوری مرغ :

به طور معمول در هفته اول برای جوجه ها از دانخوری های اولیه استفاده می شود .
دانخوری اولیه شامل یک سینی بزرگ به عمق 4 سانتی متر می باشد .
در این حالت جوجه ها به راحتی می توانند به درون سینی ها رفته و از درون آن دان مصرف کنند .

جنس دانخوری اولیه به طور معمول از پلاستیک ساخته شده و قابل شست شو و ضدعفونی میباشد .
بعد از یک هفته از دانخوری های ثانویه استفاده می کنند .
این دانخوری ها تا آخر دوره ی پرورش کاربردی هستند. این دانخوری ها انواع مختلفی دارند.

با توجه به نیازهای دوره های گوناگون رشد طیور از دانخوری های مختلفی استفاده می شود .
به طور معمول برای هفته اول جوجه ها از سینی های بزرگ که هر کدام قطر 4 سانتیمتر دارند استفاده میشود .
ظرفیت هر سینی حدودا 50 جوجه میباشد. این تعداد برای این است که جوجه ها بتوانند به راحتی به درون آن بروند و از دان استفاده کنند.
جنس این سینی ها ، از نوع پلاستیک می باشد این سینی ها قابل شستشو و ضدعفونی میباشند .

بعد از گذشت یک هفته تا ده روز اول و رشد جوجه ها با توجه به اندازه تولید و میزان مخارج و شرایط تولید کننده از سیستم های دانخوری دستی یا دانخوری اتوماتیک استفاده می کنند.

آموزش ساخت دانخوری مرغ

به طور کلی تغذیه بخش خیلی مهمی از کار پرورش پرنده گان را پوشش میدهد .
برای تغذیه مرغ ها به طور صحیح باید به اندازه کافی برای آنها آبخوری و دانخوری تهیه کرد .
در این شرایط غذای آنها کمتر در معرض آلودگی قرار میگیرد و مرغ ها کمتر به بیماری ابتلا مییابند .

زیرا اطراف دانخوری و آبخوری ها مکان بسیار مطلوبی برای تجمع میکروبها و آلودگی می باشد.
بنابراین اگر این ظرف ها ساختار مناسبی نداشته باشد .

آلودگی به درون آب و خوراک طیور انتقال می یابد و سبب شیوع بیماری های مختلف تنفسی و گوارشی خواهد شد .
لازم به ذکر است که استفاده از دانخوری سبب می شود که دان مصرفی جوجه ها و دیگر پرندگان کمتر تلف میشود .
به کار بردن آبخوری مناسب همچنین برای تامین آب آشامیدنی برای پرندگان خیلی اهمیت دارد .

بنابراین به طور حتم در هنگام پرورش طیور از آبخوری و دانخوری مناسب با سن و جثه آنها استفاده کنید .
چنانچه تصمیم دارید که خودتان برای مرغان خود آبخوری و دانخوری درست کنید .حتما مطلب زیر را مطالعه نمایید .

نحوه ساخت دانخوری مرغ

برای ساختن دانخوری می توان از سطل و لوله پلیکا و چوب و ... کمک بگیرید و
در این مقاله نحوه ساخت دانخوری نیمه خودکار را آموزش خواهیم داد .
این دانخوری با استفاده از یک سطل بزرگ ساخته می شود
تعدادی دریچه را در پایین آن سطل طراحی کنید .

مرغ ها از طریق این دریچه ها به دان درون سطل دسترسی خواهند داشت .
ولی دان مورد نیاز مرغ ها کم کم به درون این دریچه ها اضافه خواهد شد . بنابراین هرگز بیرون ریخته نمی شود .
در ضمن با بستن در سطل می توانید از ورود مرغ ها به درون دانخوری پیشگیری کنید .

لوازم مورد نیاز برای ساختن دانخوری مرغ

یک عدد سطل یا ظرف پلاستیکی بزرگ و در دار
4 تا 6 عدد زانوی 90 درجه پلیکا با اندازه 3 اینچ
چسب پلاستیک یا چسب لوله پلیکا
دریل به همراه مته گرد برد 3 اینچی یا هویه
خودکار یا ماژیک

اگر ظرف مورد استفاده شما شفاف باشد به آسانی می توانید محتویات درون آن را ببینید .

در این حالت به موقع متوجه خالی شدن سطل می شوید .بنابراین می توانید قبل از خالی شدن کامل آن مجددا ظرف را با دان پر کنید
اما پلاستیک شفاف و یا دیگر ظروف پلاستیکی در معرض نور خورشید پوسیده می شود
بنابراین مکان قرار گرفتن دانخوری باید در سایه باشد..

مرحله اول

با توجه به ابعاد و اندازه سطل باید به تعداد مورد نیاز زانوی پلاستیکی روی آن نصب کنید
زانوها ی لوله های پلاستیکی در قسمت پایین نصب می شوند . تا مرغ ها به آن دسترسی داشته باشند .
و نیز در درون ظرف ، سطح پایینی زانو باید به اندازه 3 سانتی متر از کف سطل فاصله داشته باشد .

برای مشخص کردن مکان برش ، زانو را در درون ظرف قرار دهید و مطابق شکل زیر بر مبنای دریچه زانو دیواره سطل را به شکل دایره علامت بزنید.
برای بقیه زانوها همچنین به همین روش عمل کنید و مکان برش را علامتگذاری کنید .

مرحله دوم

بعد از علامتگذاری به راحتی می توان مکان قرار گرفتن زانوها را با دریل برش دهید .
البته باید بر روی دریل مته گرد بر هم اندازه با دریچه زانو نصب کنید. چنانچه دریل در دسترس نبود ، برای برش میتوانید از هویه هم استفاده کنید . به این صورت با حرارت هویه دایره علامتگذاری شده را برش دهید .

در صورتی که با دریل و مته گرد کار میکنید با احتیاط عمل کنید . و نیز برای این که سطل در اثر فشار مته دچار شکستگی نشود به هنگام سوراخ کاری زیاد به سطل فشار وارد نکنید.

مرحله سوم نصب زانوها

بعد از اینکه همه مکان های علامتگذاری شده را برش دادید نوبت به نصب زانوها می رسد .
در این مرحله زانوها را از درون سطل و مطابق شکل زیر در مکان سوراخکاری شده نصب کنید.

برای اینکه زانوها در مکان نصب شده به شکل ثابت و محکم باقی بمانند باید مکان نصب را چسب بزنید.
چسب لوله را هم از درون و هم از بیرون مطابق شکل زیر در مکان نصب زانوها بزنید .اجازه دهید که چسب خشک شده و زانوها ثابت و محکم شوند .

مرحله آخر

هم اکنون دانخور آماده است و می توان درون آن را با دان پر کنید .توجه داشته باشید که برای جلوگیری از ورود موش و دیگر جوندگان به درون دانخوری باید درب سطل را بخوبی ببندید . سطل را در یک ارتفاع مناسب قرار دهید.

برای تنظیم ارتفاع سطل زیر ان اجر یا بلوک سیمانی قرار دهید .
ارتفاع سطل از سطح زمین باید به گونه ای تنظیم شود که مرغ ها را به آسانی بتوانند از طریق زانوها به دان دسترسی داشته باشند .

مطالب مرتبط
برای کسب اطلاعات بیشتر در رابطه با قفس مرغ تخمگذار روی کلمه ققس مرغ تخمگذار کلیک کنید .