در دنیای پیچیده و دقیق خط تولید خوراک دام، هر قطعه‌ای نقشی حیاتی ایفا می‌کند. اما در میان تمام چرخ‌دنده‌ها، موتورها و میکسرها، یک قطعه کوچک اما فوق‌العاده مهم وجود دارد که به جرئت می‌توان آن را قلب تپنده کل سیستم نامید: دای (Die) دستگاه پلت. بسیاری از مدیران تولید و صاحبان کارخانه‌ها، هزینه‌های سنگینی برای راه‌اندازی خط تولید خوراک دام و طیور خود می‌کنند، اما گاهی از اهمیت استراتژیک این قطعه مصرفی غافل می‌شوند.

نسبت تراکم دای (Compression Ratio): کلید موفقیت در تولید پلت باکیفیت

اولین و مهم‌ترین مفهومی که هر تولیدکننده حرفه‌ای باید با آن آشنا باشد، نسبت تراکم یا Compression Ratio است. این عدد، که اغلب به صورت یک نسبت مانند 1:10 نمایش داده می‌شود، فرمول ساده‌ای دارد اما دنیایی از علم و تجربه پشت آن نهفته است.

• L: طول مؤثر سوراخ دای (Effective Length) - یعنی طولی از سوراخ که عملاً در فشرده‌سازی خوراک نقش دارد.
• d: قطر سوراخ دای (Hole Diameter)

این نسبت تعیین می‌کند که خوراک ورودی چه مقدار تحت فشار و اصطکاک قرار می‌گیرد تا پخته، ژلاتینه و به شکل پلت منسجم درآید. یک نسبت تراکم اشتباه می‌تواند منجر به تولید پلتی شکننده و پر از خاکه (PDI پایین) یا پلتی بیش از حد سخت و شیشه‌ای شود که برای دام غیرقابل هضم است. انتخاب این عدد کاملاً به نوع جیره و نوع دام بستگی دارد:

خوراک طیور (Poultry Feed)

جیره‌های طیور معمولاً چربی بالاتر و فیبر کمتری دارند و به فشار کمتری نیاز دارند. نسبت تراکم ایده‌آل معمولاً بین 1:8 تا 1:12 است. برای مثال، برای جوجه‌های گوشتی با قطر پلت 3 میلی‌متر، یک دای با نسبت تراکم 1:10 (طول مؤثر 30 میلی‌متر) عملکردی فوق‌العاده خواهد داشت.

خوراک دام سنگین (Livestock/Ruminant Feed)

این جیره‌ها سرشار از فیبر (یونجه، کاه) هستند و به فشار بسیار بیشتری نیاز دارند. نسبت تراکم ایده‌آل معمولاً بین 1:12 تا 1:15 و حتی بالاتر است. نسبت پایین در این جیره‌ها منجر به تولید پلتی نرم و با خاکه زیاد می‌شود.

خوراک آبزیان (Aqua Feed)

این خوراک پیچیده‌ترین نوع است و پایداری در آب (Water Stability) بالایی می‌طلبد. این امر نیازمند بالاترین سطح فشرده‌سازی است. نسبت تراکم ایده‌آل معمولاً از 1:18 شروع شده و تا 1:25 یا بیشتر هم می‌رسد.

نبردی از جنس فولاد: دای استیل در مقابل دای آلیاژی

جنس دای، دومین فاکتور تعیین‌کننده در عملکرد و طول عمر آن است. در بازار ایران، عمدتاً دو گزینه پیش روی شماست:

دای فولاد آلیاژی (Alloy Steel Die)

• مزایا: مقاومت به سایش فوق‌العاده بالا، طول عمر بیشتر، قیمت اولیه پایین‌تر.
• معایب: حساسیت به خوردگی و زنگ‌زدگی در مقابل رطوبت و مواد خورنده.
• کاربرد اصلی: خط تولید خوراک دام و طیور با حجم بالا و جیره‌های استاندارد و غیرخورنده.

دای با فولاد ضدزنگ (Stainless Steel Die)

• مزایا: مقاومت کامل در برابر خوردگی، شروع به کار سریع‌تر پس از توقف.
• معایب: مقاومت به سایش کمتر نسبت به نوع آلیاژی، قیمت بالاتر.
• کاربرد اصلی: کارخانه‌هایی که محصولات خاص تولید می‌کنند، از افزودنی‌های خورنده استفاده می‌کنند یا توقف‌های زیادی دارند.

نتیجه‌گیری ما در تینا صنعت: هیچ‌کدام برتر مطلق نیستند. انتخاب درست به فرمول شما بستگی دارد. ما با افتخار هر دو نوع دای را با بالاترین گرید کیفی مواد اولیه وارداتی تولید می‌کنیم تا شما بهترین انتخاب را برای نیاز خود داشته باشید.

اسرار کارگاهی: مشکلاتی که کمتر کسی درباره آن‌ها صحبت می‌کند